• industriAll global
  • industriAll europe
  • Retun See
  • Petrol-İş Kadın Dergisi
Belgesel: Petrol-İş Tarihi

Ekmek, barış, özgürlük mücadelesinde 60 yıl

Sendikamızın 60. kuruluş yıldönümünde 26. Dönem Genel Temsilciler Kurulu da toplandı. 60. kuruluş yıldönümü etkinlikleri coşkulu geçti.

28.11.2010

6 Eylül 1950 yılında İstanbul'un Beykoz ilçesinde, petrol şirketlerinde çalışan 25 akaryakıt işçisinin kurduğu Petrol-İş'in 60. kuruluş yıldönümü, örgütlü olduğumuz ve Türkiye'nin dört bir yanında faaliyet gösteren fabrikalardaki 500'ü aşkın işyeri temsilcisinin, baştemsilcinin, şube başkanları ve yöneticilerin, genel merkez yöneticilerinin, sendika çalışanlarının katılımı ve çeşitli etkinliklerle 26-27 Kasım 2010'da Antalya- Kemer Grand Haber Hotel'de kutlandı.

Emek mücadelesinde her dönem öncü bir rol üstlenen ve yürüttüğü mücadele ile toplumun vicdanı haline gelen Petrol-İş, 60. kuruluş yıldönümünde, her dört yılda bir yapılan Genel Temsilciler Kurulu'nu da topladı. 26 Kasım'da başlayan ve iki gün süren toplantıların ilk gününde, son dört yıllık döneme damgasını vuran gelişmeler, dünya ekonomisini büyük bir çöküşe sürükleyen ve ülkemizi de derinden etkileyen küresel kriz, dünya ve Türkiye sendikal hareketindeki gelişmeler tartışılıp değerlendirildi.

İlk günün akşamı kutlamalar çerçevesinde şubelerimiz çeşitli etkinlikler sundu. İkinci gün ise etkinlikler devam etti. Kutlamalara ve Genel Temsilciler Kurulu'na sendikamızın 1954- 1968 dönemi Genel Başkanı olan Ziya Hepbir de eşi Fikriye Hanım'la birlikte katıldı. Genel Temsilciler Kurulu'nda Petrol-İş'in ilk grevinin öyküsü olan “Kırkbir Uzun Gün – Berec Grevi” başlıklı kitap da dağıtıldı.

Eğitim Uzmanımız Erhan Kaplan'ın yaptığı açılış, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başlanan Temsilciler Genel Kurulu'nda küresel krizle birlikte sermayenin emeğe karşı topyekün saldırıya geçtiği bu süreçte, sendikaların ve emek örgütlerinin nasıl bir direniş hattı örmesi gerektiğine ilişkin değerlendirmeler yapıldı.

Türkiye'nin dört bir yanındaki fabrikalardan gelen işyeri temsilcilerimiz yaptıkları konuşmalarda, işçi sınıfının yaşadığı sorunları ve çözüm önerilerini dile getirdiler. 60 yılın onur ve gururunu yaşıyoruz Petrol-İş'in 60. kuruluş yıldönümü ve 26. Dönem Genel Temsilciler Kurulu açış konuşmasını yapan Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın, Petrol-İş'in 60. yılını kutlamanın onurunu ve gururunu hep birlikte taşıdıklarını belirterek şöyle konuştu: “Bu sendika 60 yıldır istikrarlı bir biçimde Türkiye sendikal hareketine damgasını vurmuş, işçi sınıfının yaşam ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi ile demokrasi, eşitlik ve özgürlük mücadelesinde yerini almış, ne iktidarlara ne de darbecilere boyun eğmiş, ülkemizin, işçi sınıfının ve toplumun çıkarlarını savunurken baskılara, yasaklara maruz kalmış, hatta bu uğurda şehitler vermiştir. Ama hiçbir güç Petrol-İş Sendikası'nın doğru bildiği yoldan yürümesine engel olamamıştır. 60 yıldır fabrikalarda, meydanlarda olduk. Nice grevleri, direnişleri, yürüyüşleri, mitingleri, eylemleri gerçekleştirdik. Yoksulların, ezilenlerin yanında yer aldık. İşçi sınıfının ulusal ve küresel dayanışmasını gerçekleştirdik. Toplumun vicdanı olduk. Geçmiş kuşaklardan devraldığımız sendikal mirası gelecek kuşaklara aktarmaya söz veriyoruz. Petrol-İş’teki bu inancı, bu kararlılığı, mücadele azmini bütün Türkiye'ye taşıyalım. Taşıyalım ki, bu sendikayı Türkiye'nin en güçlü, en etkili sendikası yapalım. Yapalım ki, bütün Türkiye' de işçiden, emekçiden yana bir yel estirelim." 

Öztaşkın'ın 60. kuruluş yıldönümü ve 26. Dönem Genel Temsilciler Kurulu'nda yaptığı konuşmanın tam metni web sayfamızdadır.

Öztaşkın'ın yaptığı konuşmadan sonra Petrol-İş şubelerini ve işyerlerini temsilen her şubeden temsilciler kürsüye çıkarak konuşmalarını yaptılar. İki gün süren Temsilciler Kurulu toplantısının ardından bir de Sonuç Bildirgesi yayımladı. (Bildirge metni web sayfamızdadır)

Şubelerimizin örgütlü olduğu işyerlerinden söz alarak konuşan temsilcilerimiz ise şunlar oldu: Trakya Şube: Arif Oruç -Şube Yönetim Kurulu Üyesi - Eczacıbaşı- Zentiva Sa. Ür. San. Tic. A.Ş. Nasip Ok - TPAO Trakya Bölge Müdürlüğü İşyeri Temsilcisi Mersin Şube: Özlem Kılınç-Novamed GMBH İşyeri Temsilcisi Seçkin Rüzgarlık- Soda San. A.Ş Genel Müdürlüğü İşyeri Temsilcsi Serdar Mızrak-Soda San. A.Ş. Şube Denetim Kurulu Üyesi Adana Şube: Aslı Sağ- BOTAŞ Ceyhan Bölge Müdürlüğü İşyeri Temsilcisi Ankara Şube:Ceylani Kılıç-Şube Denetim Kurulu Üyesi- MKEK, Ayhan Ölmeztürk- Şube Yönetim Kurulu Üyesi- TPA0 Batman Şube: Mehdi Şeker- TPAO Kuyu Tamamlama Hizmetleri İşyeri Temsilcisi Feyzullah Noyan- Tüpraş Batman Rafineri İşyeri Baştemsilcisi Abdurrahman Kazan- Botaş İdil İstasyon Şefliği- İşyeri Temsilcisi Bandırma Şube Seyfettin Yankol- Eti Maden Etibor A.Ş. Bandırma Bor ve Asit Fabrikaları İşletmesi İşyeri Temsilcisi Aliağa Şube: Veysel Gündüz: Şube Denetim Kurulu Üyesi, (Tüpraş) Ahmet Oktay: Şube Denetim Kurulu Üyesi, Petkim Petrokimya Holding A.Ş. Baştemsilcisi Adıyaman Şube: Hasari Bektaş: TPAO Bölge Müdürlüğü (Sondaj) İşyeri Baştemsilcisi Orhan Maraş: Şube Yönetim Kurulu Üyesi Kırıkkale Şube: Salim Demir: Petlas Plastik San. A.Ş. İşyeri Baştemsilcisi Gebze Şube: Hüsnü Kuçun: Şube Denetim Kurulu Üyesi, Ünilever Temizlik Mad. San. ve Tic. A.Ş. Baştemsilcisi Rüfat Guli: Cambro Özay Plastik ve Tic. A.Ş. İşyeri Temsilcisi İzmir Şube: Yavuz Türk: Şube Denetim Kurulu Üyesi, Tetra-Pak A.Ş. İşyeri Temsilcisi Bursa Şube: Mustafa Deliçay: Gemlik Gübre San. A.Ş. İşyeri Temsilcisi Erhan Yakışan: Feureca Polifleks Otomotiv San. ve Tic. A.Ş Baştemsilcisi İstanbul 1 Nolu Şube: İbrahim Cevahir: Novartis Sağlık ve Gıda ve Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. Baştemsilcisi Ahmet Akpınar : Bayer İlaç Fab. A.Ş İşyeri Baştemsilcisi İstanbul 2 Nolu Şube: Arefe Şengül: Mehmetçik Vakfı Turizm Petrol İnşaat Sağlık ve Gıda Tic. Ltd. Şti (Pendik) İşyeri Temsilcisi Şerif Ölmez: Neşe Plastik Tic ve San. Ltd Şti. İşyeri Temsilcisi Kocaeli Şube: Vedat Demir: Ege Kimya San. A.Ş. İşyeri Temsilcisi İrfan Kaçar: Şube Disiplin Kurulu Üyesi- (Gübretaş)

Şubelerimizin 60. yıl etkinlikleri Genel Temsilciler Kurulu toplantısından sonra başlayan kutlamalarda ilk günün akşamı Kırıkkale şubemizden Alper Göğebakan bağlamasıyla İç Anadolu'dan türküler söyledi. Göğebakan'ın bağlama dinletisi salondakilere coşkulu anlar yaşattı. Sunumunu bitiren Göğebakan'a 60. etkinliğimize katkılarından dolayı Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın bir plaket verirken, Kocaeli şubemiz de çiçek verdi.

Aliağa şubemiz Ayaktakımı Tiyatro Topluluğu Alinteri oyunu ile sahnede

Alper Göğebakan'ın ardından sahne alan Aliağa Şubemiz Ayaktakımı Tiyatro Topluluğu, Alınteri Oyununu sahneledi. Ayaktakımı Tiyatro Topluluğu, sahnelediği oyunda emeğe, emekçiye ve işçi sınıfının Süleyman'ı, Süleyman Üstün Hocamıza yer vererek 60'ıncı yılımıza yakışır bir oyun sergiledi.

Topluluk, oyunuyla tüm izleyenleri onurlandırıp, gururlandırdı. Sık sık izleyiciler tarafından alkışlanan oyunun bitiminde Ayaktakımı Tiyatro Topluluğu'nun Hocası Cihangir Timurtaş başta olmak üzere oyuncular Arife Bakır, Ebru Er, Tarık Başarır, Cesur S. Doğan, Neşe Avcı, Pervin Nart, Yılmaz Demiray, Habib Kılınç, İlke Kılınç, Ali Koçer, Nevzat Sütçü, Kemal Dağ ve Öznur Akar'a genel merkez yöneticilerimiz 60. yıl anısına birer plaket verdiler.

Kocaeli şubemiz de oyunculara çiçek verdi. Batman şubemiz ekibi Kurt ile Kuzu'yu oynadı... Etkinlikler ikinci gün de devam etti.

Düzce Örgütlenme Temsilcimiz Ünal Akbulut, hem gün boyu yaptığı sunum hem de okuduğu şiirlerle etkinliğe coşku kattı. Akbulut'un anonsuyla sahneye çıkan Batman şubemiz ekibi de Diyarbakır yöresinden Kurt ile Kuzu oyununu sahneledi. Salondakilerin heyecanla izlediği oyun sonunda Kurt ve Kuzu'da sahne alan Engin Ergün, Murat Şanlı, İrfan Soysal, Nail Kayran, Çetin Önal, Fırat Mert, Fikret Sevim, Cemil Biçer, Kutbettin Özalp, Uğur Bilir, Ali Turan, Cemal Biçer, Saffet Kaya, Faruk Sevim ve Ahmet Asutay'a sendikamız yöneticileri birer plaket verirken Kocaeli şubemiz de çiçek verdi.

Bandırma şubemiz Halkoyunları Ekibi'nden “Zeybekler” Bandırma Şubemiz Halkoyunları Ekibi İzmir yöresinden değişik oyunlarla 60. yıl etkinliklerimizde yerini aldı. Halkoyunlar Ekibi, İzmir yöresinden Gündoğdu Zeybeği, Bergama Konakları (Kız oyunu), Kaba Hava (Erkek oyunu), Kostak Ali Zeybeği (Erkek oyunu), Harman Dalı, Haydi Güzelim (Kız oyunu), Süslü Jandarma (Erkek oyunu) oyunlarını sahnelediler. Bandırma Halk Oyunları Ekibinde yer alan Orhan Atıcı (Eti maden işçisi ve aynı zamanda Halkoyunları ve tiyatro Hocamız), Sevda Atıcı (Ev Hanımı ve Orhan Atıcı Hocanın eşi), Levent Balkış (Eti Maden işçisi, Eski Şube Başkanımız), Birsel Balkış (Devlet Hastanesinde Hemşire ve Levent Balkış'ın eşi) Hakan İlter (Eti Maden İşçisi), Ayşe İlter (Eti Maden İşçisi, Hakan İlter'in eşi), Dilan İlter (Hakan İlter ve Ayşe İlter ailesinin kızları), Kemal Uzun (Eti Maden işçisi), Leyla Uzun (Ev hanımı ve Kemal Uzun'un eşi), Turhan Yılmaz (Eti Maden İşçisi), Tülay Aslankoç'a (Devlet Hastanesinde Hemşire) başarılı oyunları sonunda genel merkez yöneticilerimiz 60. yıl anısına birer plaket verdiler.

Yine Kocaeli şubemiz de oyunculara çiçek sundu. Adıyaman şubemizden Harfane Sıra Gecesi Adıyaman şubemizin, Mehmet Bübek, Hassari Bektaş, Asım Kaya, Hacı Ömer Koparal, Orhan Büyükyolcu, Çelebi Aslanargan, Mustafa Çelik, Mahmut Başdemir, İbrahim Özbey, Hakan Bozkurt'tan oluşan Harfane Sıra Geceleri Ekibi ise seslendirdikleri şarkı ve türkülerle 60. yıl etkinliklerimize büyük bir coşku kattı. Harfane Sıra Geceleri boyunca yoğrulan çiğ köfteler de izleyicilere dağıtıldı. Genel merkez yöneticilerimiz gün boyunca sunum yapan ve şiirler okuyan Ünal Akbulut ile Harfane Sıra Gecesi Ekibinde yer alan şube yöneticimiz ve üyelerimize birer plaket takdim ettiler.

Ziya Hepbir mücadele dolu yılları anlattı

İki gün boyunca 60. yıl etkinliklerini ve Genel Temsilciler Kurulu'nu izleyen, 10.01. 1954'ten 07. 04.1968 tarihine kadar Petrol-İş'in Genel Başkanı olan Ziya Hepbir, platformda kurulan kürsüye davet edilerek, mücadele dolu yılları bir de kendisinden dinlememiz istendi. Alkışlarla platforma çıkan Ziya Hepbir'e Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın da eşlik ederek kurulan masada birlikte yerlerini aldılar.

Konuşmasına ABD'nin Afganistan ve Irak' işgalinden başlayan, ABD'nin Afganistan ve Irak'ta yaptığı insanlık dışı işkencelerden gösterdiği gazete kupürleri ile örnekler veren, Afganistan işgaline katılan ABD askerlerinin sırf anı olsun diye Afgan insanlarından kestikleri parmakları gösterdiklerini hatırlatan Hepbir, bu konuşmasına neden ABD'den başladığını da şöyle açıkladı: “O zamanlar ben İstanbul-Ortaköy, Serviburnu'nda işyeri olan ve Sokoni (şimdiki adıyla Mobil) adlı bir Amerikan şirketinde çalışıyordum. Sendikal faaliyetlerimden dolayı bu Amerikan şirketi beni işten attı. İşe geri dönebilmek için 6 ay mücadele ettim. İstanbul'da sendikalar ayağa kalktı. Benim işe dönebilmem için İstanbul'da miting bile düzenlenecekti. Neyse ki o dönem bu tür konulara da bakan İl Hakem Kurulu'nun lehimde karar vermesiyle işe iade edildim. İşe iade edildim ama bu Amerikalılar beni gene işyerine sokmadılar. “Sana aylık ücretini verelim, sen bu işyerine gelme, sendikal faaliyetlerde bulunma, evinde otur, maaşını al” dediler ama ben bunu kabul edemezdim. Bir süre gerçekten işyerine beni sokmadılar ama maaşımı da ödediler. Ben de bu dönemde zamanımı Petrol-İş'in daha da büyüyüp gelişmesi için harcadım. Az çekmedim yani bu Amerikalılar”dan. Günümüzde de az çektirmiyorlar dünyaya. Irak'ta, Afganistan'da yaptıklarını görüyorsunuz. Bunun için mücadele sadece işverenlere karşı değil, emperyalistlere karşı da verilmeli.”

Konuşmasında, 1950 yılına kadarki tek parti döneminden, işçi sınıfının tek parti döneminde yaşadığı sorunlardan, çok partili döneme geçişten, Demokrat Parti'nin iktidara gelmeden önce işçilere grev hakkı vereceği taahhüdünde bulunmasına karşın iktidarı süresince bu hakkı tanımadığından bahseden Hepbir, 1950'li yıllardan Petrol-İş Genel Başkanlığından ayrıldığı 1968 yılına kadarki yaşadığı deneyimlerini ve Petrol-İş'in mücadele dolu yıllarını aktardı. Hepbir konuşmasına, sık sık alkışlar nedeniyle ara vermek zorunda kaldı. Ziya Hepbir, bundan sonraki dönemde de, Petrol-İş'in ekmek, eşitlik, özgürlük ve demokrasi mücadelesini en ön saflarda sürdüreceğine inancının tam olduğunu belirterek bu mücadelede Petrol-İş'e başarılar diledi.

Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın, Ziya Hepbir'e 60. yıl etkinliklerimize katıldığı için teşekkür ederek kendisine bir şükran plaketi sundu.

Kutlamalarda Petrol-İş'in 60 Yılı Belgeseli de gösterildi. Beğeniyle izlenen belgeselin ardından Öztaşkın, belgeseli hazırlayan Özgür E. Arık ve Özüm Seda Duran'a da birer plaket vererek kendilerine teşekkür etti.

Petrol-İş varsa umut vardır. Umut bizdedir, umut işçi sınıfındadır

Petrol-İş Sendikası'nın 60. kuruluş yıldönümü kutlamaları Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın'ın konuşmasıyla sona erdi. “Petrol-İş varsa umut vardır. Umut bizdedir, umut işçi sınıfındadır” diyen Öztaşkın duygu yüklü konuşmasında şunları söyledi: “Rahmetli Kemal Sülker 1986’da kaleme aldığı Petrol-İş tarihi kitabına “36 Yaşında Genç Bir Sendika: Petrol-İş” adını vermişti. Bugünse tam 60 yaşındayız. Artık olgunluk yaşlarına gelmiş; görmüş geçirmiş bir sendika olduğumuz söylenebilir. Beykoz’da küçük bir odada başlayan hikayemiz bugün Türkiye’nin, hatta uluslararası sendikal camianın saygın sendikal örgütlerinden birisi olarak sürüyor. Bu altmış yıl boyunca ülkenin her köşesinde; her inanıştan, etnik gruptan, siyasi yaklaşımdan; her yaş ve cinsiyetten yüzbinlerce emekçi yaşamının bir evresini Petrol-İş bayrağı altında geçirdi. Onların haklarını bu sendika savundu; Onlar da bu sendikayı hayatın her alanında var ettiler, bayrağını dalgalandırdılar. Petrol-İş, tarihi boyunca Türkiye işçi hareketinin hep en önünde yer aldı. Sadece kendi üyelerinin değil, Türkiye emekçilerinin bu topraklardaki hemen her mücadelesinde, kazanımında Petrol-İş’in bir katkısı oldu. Bugün bizim başlıca gurur kaynağımız işte budur. Toplumda saygınlık kazanmış insanlara bakın. Göze aldıkları riskler, gösterdikleri özveriler ve ortaya koydukları sonsuz emek ancak onlara böylesi bir paye kazandırabilir. Bu kurumlar, örgütler için de geçerlidir. Sendikamızın bugün gururla taşıdığı miras üyelerinin, yöneticilerinin, uzman ve çalışanlarının muazzam emekleri, özverileri ve yaratıcılıklarının sonucu olarak ortaya çıktı. Petrol-İş’i örgütlemek, onun bayrağı altında işçi sınıfı mücadelesini geliştirebilmek için kurucularından bazıları ve bir dönem genel başkanı dahil binlerce üyesi işlerinden oldular, baskılar, sürgünler, gözaltılar yaşadılar, tutuklandılar ve bazıları verdikleri emek ve demokrasi mücadelesini engellemek isteyen güçlerce katledildiler. Burada: 15-16 Haziran Direnişi şehitlerinden Mutlu Akü fabrikası işçisi, Petrol-İş üyesi Yaşar Yıldırım'ın, Eczacıbaşı Grevinde katledilen Hasan Ateş'in, Kemal Türkler'in cenazesinden dönerken polis tarafından kurşunlanarak öldürülen Kocaeli Şubesi üyemiz, İGSAŞ işçisi Ahmet Aydın'ın, Adana'da işçi sınıfı düşmanlarının silahlı saldırısı sonucu yitirdiğimiz Sasa işçilerinden Gani Yumrutepe ve Meryem Karakız'ın, Yine Petrol-İş örgütlenmesi uğruna verdiği mücadelede silahlı bir saldırıyla hayatını kaybeden Malatya şube başkanımız Mehmet Yumrutepe'nin isimlerini saygıyla anmak isterim.

Geçmiş sadece bir olaylar dizisi değildir. Binlerce olaydan, insandan süzülerek biriken gelenek ve kültürel mirastır. Bir örgütü birleştiren, geliştiren ve ileriye taşıyan da geleneğin ve kültürel mirasın gücüdür. Petrol-İş’in geleneğinde sınıf dayanışması vardır. Petrol-İş varsa Paşabahçeli'sinden Tekel’cisine kadar mücadele eden işçinin dayanacağı bir dost, bir yoldaş vardır. Petrol-İş’in geleneğinde mücadele vardır. Petrol-İş varsa direniş, eylem, grev, miting, gösteri; kısaca sınıfın fiili ve meşru mücadelesi için ne gerekiyorsa o vardır. “Hak verilmez alınır” diyenlerin sesidir kulaklarımızdaki, işyerlerinden meydanlara Petrol-İş’in mavisidir mücadelenin sembolü. Petrol-İş’in geleneğinde bağımsız siyaset vardır. Petrol-İş varsa iktidarlara biat değil, hak arama vardır. Türk-İş içinde ve dışında eşitlik, özgürlük, bağımsızlık için bağımsız sınıf tavrı, duruşu vardır. Petrol-İş varsa kamunun çıkarı, toplumun vicdanı sahipsiz ve sessiz değildir.

Petrol-İş’in geleneğinde eğitimle, bilimle, kültürle, insani değerlerle hemhal olma vardır. Petrol-İş, üyesi bilinçli, yolunu bilimle çizdiği için vardır. Petrol-İş‘te Süleyman hocaların kürsüsü olur, kadınların yayınları olur, bilim insanlarının yolunu gözlediği yıllıklar, raporlar, kitaplar olur, çocuklarımızın beklediği dergileri olur; bizi insan yapan öyküler, oyunlar, şiirler, karikatürler olur. Petrol-İş’in geleneğinde barış ve kardeşlik vardır. Anadolu’nun her rengi, her sesi vardır Petrol-İş’in mavisinde. Petrol-İş varsa barış savunmasız değildir, Batman’dan Trakya’ya memleketin her yerinden uzanan eller boşta kalmaz, birbirlerine ulaşır; Irak’taki kadın, Filistin’deki çocuk bize uzak değildir. Petrol-İş’in geleneğinde uluslararası dayanışma vardır. Petrol-İş’in ufkunda dünya işçilerinin birliği vardır. Kısaca dostlar Petrol-İş varsa umut vardır. Umut bizdedir, umut işçi sınıfındadır. Konuşmamı, Nazım Hikmet'in “Türkiye İşçi Sınıfına Selam” şiirindeki şu dizeleriyle tamamlamak istiyorum; “Türkiye işçi sınıfına selâm Selâm yaratana! Tohumların tohumuna, serpilip gelişene selâm! Bütün yemişler dallarınızdadır. Beklenen günler, güzel günlerimiz ellerinizdedir, haklı günler, büyük günler, gündüzlerinde sömürülmeyen, gecelerinde aç yatılmayan, ekmek, gül ve hürriyet günleri….”