Petrol ve kimya sendikaları ortak konferans yaptı

Gün BULUT

Bugüne kadar hangi adımlar atıldı?

Yunanistan, Sırbistan ve Romanya petrol ve kimya sendikaları 28-30 Mayıs 2004 günlerinde Belgrad’da  bir Güneydoğu Avrupa Ülkeleri Petrol, Gaz ve Kimya Sendikaları Konferansı düzenledi.

Belgrad Konferansı bir kararla sonuçlandı. Kararda şu ana noktalar vurgulanıyordu:

“Sırbistan, Yunanistan, Romanya, Slovenya, FYC Makedonya, Sırp Cumhuriyeti ve Karadağ’dan oluşan Güneydoğu Avrupa ülkelerindeki petrol, gaz ve kimya işkollarında faaliyet gösteren sendikalar 29 ve 30 Mayıs 2004 günlerinde Belgrad’da düzenledikleri konferansta oybirliğiyle aşağıdaki kararları almıştır:

·        Sermayenin en etkin biçimde faaliyet gösterebilmek amacıyla dünya ölçeğinde ve ulusal düzeyde örgütsel bir yeniden yapılanmaya yöneldiği bir dönemde, ortak çıkarlarımızın, işgücümüzün ve özellikle toplumun korunmasına ve geliştirilmesine katkıda bulunmak üzere sendikal hareketin kendi stratejilerini oluşturması gerekiyor.

·        Piyasanın küreselleşmesi bir olgudur. Ulusal kararlar döneminin aşıldığı ve “küresel işleyiş”in hâkim olduğu bir dünyaya doğru gidiyoruz. Bu beğendiğimiz ve istediğimiz bir şey değil ama gerçek ve bizim bunun üstesinden gelmemiz gerekiyor. Bu zorunluluğu ne kadar çabuk kavrarsak, gücümüzü de o kadar çabuk toparlar ve işçiler için harekete geçebiliriz.

·        Dış merkezlerin etkisiyle ulusal iktidarların güçsüzleşmesi dikkate alınacak olursa, piyasa denen “canavarı” kontrol altına almanın yeni yöntemlerini bulmamız gerekiyor. Karşımızdakilerin gücünü dengeleyecek yeni sendikal ittifaklar oluşturmalıyız.”

Konferans kararı uyarınca kurulan Koordinasyon Komitesi’nin ilk toplantısı, Petrol-İş’in de katılımıyla, 17-19 Eylül 2005 günlerinde Yunanistan’ın Thessaloniki (Selanik) kentinde yapıldı.

Sendikamızın Güneydoğu Avrupa’daki bu stratejik girişime yaklaşımı Genel Başkanımızın Koordinasyon Komitesi’nde yaptığı konuşmada özetle şöyle dile getirildi:

“Belgrad Konferansı’nda alınan Karar’daki analizlere ve perspektiflere katıldığımızı açıklamak ve Karar’daki şu noktayı vurgulamak istiyorum:

‘Sendikal hareket, serbest piyasa güçlerini kontrol altına almak için yeni yöntemler bulmalı ve uluslarötesi şirketlerin koordine küresel stratejilerinin ve yöntemlerinin üstesinden gelebilmek için kendi stratejilerini geliştirmelidir.’

Bu nokta, ortak girişimimizin temel stratejik perspektifini açıklıyor ve Koordinasyon Komitesi’nin gündeminin ana çerçevesini belirliyor.

Artık sendikalarımızın tek tek çabalarını ortak ve koordine bir eyleme dönüştürmenin, bu konuda ortak bir sendikal strateji geliştirmenin, bilgi ve deneyim alışverişinde bulunmanın zamanı çoktan gelmiş bulunuyor. Kısaca, Güneydoğu Avrupa’nın enerji ve kimya sendikaları olarak olanaklarımızı koordine etmemiz gerekiyor.”

Enerji sendikalarının ortak ağı kuruluyor

Güneydoğu Avrupa Petrol, Gaz ve Kimya Sendikaları Ağı’nın kurulmasından hemen sonra, örgütlenme süreci hız kazandı. Güneydoğu Avrupa Petrol Gaz ve Kimya Sendikaları Ağı ile ondan çok daha önce kurulmuş olan Güneydoğu Avrupa Elektrik Enerjisi Sendikaları Ağı birleşme kararı aldı. Örgütümüz Petrol-İş’in de katıldığı bir dizi çalışma toplantısından sonra, 28 Eylül-2 Ekim 2006 günlerinde Yunanistan’da yapılan kuruluş kongresiyle her iki ağ, Güneydoğu Avrupa Enerji Sendikaları Ağıadı altında birleşti.

Kuruluş kongresine 22 örgütü temsilen 60 dolayında delege katıldı. Birlik süreci sonunda ortaya çıkan ağ Güneydoğu Avrupa bölgesinde enerji sektöründeki toplam 1.2 milyon işçiyi temsil ediyor.

Kongreye şu ülkelerin petrol, gaz, kimya ve elektrik enerjisi sendikalarından delegeler katıldı: Sırbistan, Karadağ, Makedonya, Arnavutluk, Bulgaristan, Sırp Cumhuriyeti, Romanya, Hırvatistan, Macaristan, Slovenya, Moldova, Yunanistan ve Türkiye.

Petrol-İş delegasyonu Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın, Genel Sekreterimiz Mustafa Çavdar ve Dış İlişkiler Servisi uzmanı Gün Bulut’tan oluşuyordu.

Kuruluş kongresinde kabul edilen anatüzüğe göre ağın ana amaçları şunlar:

• Ağ üyesi sendikalar arasında işbirliğini ve koordine eylemi geliştirmek;
• Bölgedeki enerji çalışanlarının uluslararası kabul görmüş temsilcisi olarak Güneydoğu Avrupa Enerji Topluluğu Bakanlar Konseyi ve AB Enerji Komisyon ile eşit koşullarda müzakereler yürütmek;
• Uluslararası Kimya Enerji ve Maden İşçileri Federasyonu ICEM, Uluslararası Kamu Hizmeti Çalışanları Federasyonu PSI ve Avrupa düzeyindeki veya uluslararası düzeydeki diğer sendikal örgütlerle işbirliğini ve koordine eylemi geliştirmek;
• AB, BM, IMF, Dünya Bankası gibi Avrupa ve dünya forumlarında koordine eylem geliştirmek;
• Küreselleşme, yeniden yapılanma ve özelleştirme konusunda ortak strateji geliştirmek;
• Bölge ülkelerindeki sendikaların ve çalışanların karşı karşıya kaldığı sorunlara müdahale etmek, bu konuda destek ve dayanışma sağlamak;
• Bölgede barışı korumak için işbirliğini geliştirmek.

Kuruluş bildirgesi

Güneydoğu Avrupa Enerji Sendikaları Bölge Ağı’nın (RETUNSEE) kongresinde kabul edilen Kuruluş Bildirgesi şöyle:

“30 Eylül 2006 Cumartesi günü Halkidiki’de bir araya gelen enerji sendikalarının temsilcileri olarak bizler, mevcut ağların birleşmesine ve elektrik enerjisi, petrol, doğal gaz, yenilenebilir ve alternatif enerji kaynakları, madeni ve kimyasal maddeler sektöründe faaliyet gösteren sendikaları kapsayan Güneydoğu Avrupa Bölge Ağı’nın kurulmasına tüzüğünü onaylayarak karar verdik.

GÜNEYDOĞU AVRUPA ENERJİ SENDİKALARI BÖLGE AĞI:

1. Barışın korunması için mücadele eder, Güneydoğu Avrupa ülke ve halkları arasında işbirliğinin ve dostluğun gelişmesine katkıda bulunur.
2. Her çeşit ırkçı köken ve din ayırımına karşı çıkar.
3. Bölge ağının stratejik hedefi, Güneydoğu Avrupa’da doğal kaynakların ve çalışanların çıkarlarının korunmasıdır.
4. Güneydoğu Avrupa Enerji Sendikaları Ağı, Enerji Topluluğu Bakanlar Kurulu ile diyalogu ve Avrupa Birliği’nin yetkili Komisyonu nezdinde eşit haklara sahip saygın bir sözcü olmayı amaçlar.
5. Enerji Topluluğu’nun Bakanlar Kurulu’na Güneydoğu Avrupa ülkelerinin hükümetlerini bağlayacak Bölgesel Toplu Sözleşme imzalanmasını önerir.
6. Kamu kuruluşlarının dağılmasına ve kamu yararına çalışan şirketlerin özelleştirilmesine karşı tutarlılıkla mücadele eder.
7. İşverenlerden ve hükümetlerden işçilerin ve sendikal örgütlerin haklarına ilişkin uluslararası çalışma sözleşmelerinin uygulanmasını ve onlara saygı gösterilmesini talep eder.
8. Ağ üyesi sendikal örgütler ile bölgedeki ülkelerin hükümetleri arasında uyuşmazlık çıkması halinde müdahale edip aracı olur.
9. Enerji konusunda Avrupa’da ve uluslararası alandaki gelişmeleri izler, değerlendirir ve zamanında dinamik tepki gösterir.
10. Uluslararası Kamu Hizmeti Sendikaları Federasyonu PSI, Uluslararası Kimya Enerji Maden İşçileri Federasyonu ICEM, Avrupa Kamu Hizmeti İşçileri Federasyonu EPSU, Avrupa Enerji, Maden ve Kimya İşçileri Federasyonu EMCEF ve diğer Avrupa ve dünya sendikal örgütleri ile işbirliği yapar.
11. Kültür, spor, çevre korunması, insan hakları ve kadın-erkek eşitliği alanlarında sendikalar arasında işbirliğinin gelişmesine katkıda bulunur.”

Enerji sendikaları ağının kuruluş kongresinde başkanlığa Sırbistan elektrik sendikasından Milan Kovacevic, genel sekreterliğe Yunanistan petrol ve gaz sendikasından Nikos Orfanos, başkan yardımcılığına ise Slovenya enerji sendikasından Franc Dolar seçildiler. Sendikamızın da temsil edildiği Ağ Yönetim Kurulu’nda, Hırvatistan petrol sendikasından Jasna Pipunic kadın işlerinden sorumlu koordinatör olarak görev yapacak.

Bitirirken

Başkan Milan Kovacevic’in “uluslararası şirketler karşısında güçlü bir araç” diye nitelediği Güneydoğu Avrupa Enerji Sendikaları Ağı’nı Genel Başkanımız Mustafa Öztaşkın “tarihi bir adım” olarak gördüğünü vurguladı ve “Küresel sendikal platformlarda etkin bir rol üstlenebilmeliyiz” dedi.

Kongrenin bitiminde, Fresenius çokuluslu şirketine bağlı Novamed işyerindeki üyelerimizin greviyle dayanışma kararı alınması, Güneydoğu Avrupa Enerji Sendikaları Ağı adına anlamlı bir mesaj içeriyordu.